ŁÓDŹ

Ogród Botaniczny
im. prof. dr Jakuba Mowszowicza





Łódź szczyci się największym w Polsce Ogrodem Botanicznym (UTM CC83/CC93). Łódzki Ogród Botaniczny powstał zaraz po drugiej wojnie światowej z inicjatywy prof. dr Jana Muszyńskiego i prof. dr Jakuba Mowszowicza. Początkowo zajmował niewielką powierzchnię około 1,3 hektara. Z biegiem lat udawało się dołączać do niego dalsze tereny, aż w latach siedemdziesiątych XX wieku osiągnął obecny kształt i powierzchnię ponad 64 hektarów. Teren Ogrodu podzielony jest na dziewięć zróżnicowanych działów - Ogród Japoński, Alpinarium, Arboretum, Dział Flory Polskiej, Dział Zieleni Parkowej, Dział Biologii Roślin, Dział Kolekcji Roślin Ozdobnych, Dział Roślin Leczniczych i Przemysłowych oraz Dział Systematyki Roślin Zielnych. Z naszego punktu widzenia najciekawsze jest Arboretum, Dział Flory Polskiej, Dział Zieleni Parkowej i Ogród Japoński — na terenie tych działów bowiem znajdują się stawy i cieki wodne, a co za tym idzie są to doskonałe miejsca do życia dla ważek.

Do łódzkiego Ogrodu Botanicznego chodzę od jakichś 30 lat. Regularne obserwacje owadów, w tym ważek, prowadzę od 2004 roku. Nie ograniczają się one tylko do samego patrzenia — najczęściej robię zdjęcia, dzięki którym można w większości przypadków zidentyfikować z dużą pewnością dany gatunek. Efektem tych kilkuletnich wycieczek jest moja strona poświęcona Ogrodowi — botaniklodz.pl

POWRÓT
Ważki Łodzi

Zdjęcia: Grzegorz Wieczorek
Google Earth
Badania terenowe i tekst: Grzegorz Wieczorek
© Ewa Miłaczewska

 
 
 
Ogród Botaniczny położony jest na zachód od centrum miasta. Znajduje się obok Parku im. marszałaka Józefa Piłsudskiego i Ogrodu Zoologicznego, a wszystkie trzy położone są wzdłuż ulicy Konstantynowskiej.
(Google maps)
Kliknij w mapkę aby powiększyć.
Na zdjęciu satelitarnym widzimy w powiększeniu teren Ogrodu Botanicznego.
1. Arboretum, 2. Dział Flory Polskiej, 3. Dział Zieleni Parkowej, 4. Ogród Japoński, 5. Alpinarium.
(Google Earth)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
 
 
Arboretum to duży dział o powierzchni ponad osiemnastu hektarów. Na jego terenie znajduje się kilka średniej wielkości stawów połączonych groblami.
(foto Grzegorz Wieczorek)
Otaczają je rozległe, płaskie łąki i niewielkie zespoły drzew. Najbardziej charakterystycne ważki dla tego miejsca to oczobarwnica większa Erythromma najas i ważka czteroplama Libellula quadrimaculata.
(foto Grzegorz Wieczorek)
 
 
Dział Flory Polskiej — średniej wielkości dział (niecałe 10 hektarów) z przewagą lasów bukowych i kilkoma śródleśnymi stawami. Przylegające do nich, nasłonecznione, porośnięte niską roślinnością obszary stanowią doskonały teren łowiecki dla wielkich żagnic i mniejszych szablaków. Przybrzeżne zarośla są ostoją mniejszych gatunków ważek równoskrzydłych.
(foto Grzegorz Wieczorek)
Dział Zieleni Parkowej — obszar o bardziej „parkowym” charakterze z piękną, ponad stuletnią aleją lipową i dużym stawem. W pobliżu niskie rabaty kwiatowe stanowiące świetne miejsce do polowania dla licznych gatunków ważek. Najbardziej charakterystyczne dla tego miejsca są różne gatunki szablaków.
(foto Grzegorz Wieczorek)
 
 
Ogród Japoński — mniej „dziki” obszar składający się ze starannie wypielęgnowanych stawów otoczonych ociosanymi głazami, rabatami kwiatowymi i charakterystycznymi dla Dalekiego Wschodu drzewami jak na przykład metasekwoja chińska Metasequoia glyptostroboides, żywotnikowiec japoński Thujopsis dolabrata czy wiśnia piłkowana Prunus serrulata. Stawy porośnięte grzybieniami ogrodowymi Nymphaea x hybrida przyciągają kilka gatunków ważek równoskrzydłych.
(foto Grzegorz Wieczorek)
Alpinarium to, przede wszystkim, kilka wzgórz pełnych dużych odłamków skalnych. U ich podnóża znajduje się kilka małych oczek wodnych połączonych ciekiem. Od wiosny do późnej jesieni kwitnie tu wiele gatunków kwiatów przyciągając liczne owady i polujące na nie szablaki.
(foto Grzegorz Wieczorek)
 
   
Ważki zarejestrowane w Ogrodzie Botanicznym
(24 gatunki)
Kliknięcie w nazwę ważki powoduje przejście do strony poświęconej danemu gatunkowi
 
Zygoptera

Świtezianka błyszcząca Calopteryx splendens
Pałątka niebieskooka Lestes dryas
Pałątka zielona Chalcolestes viridis
Straszka pospolita Sympecma fusca
Tężnica wytworna Ischnura elegans
Nimfa stawowa Enallagma cyathigerum
Łątka dzieweczka Coenagrion puella
Oczobarwnica większa Erythromma najas
Łunica czerwona Pyrrhosoma nymphula
Anisoptera

Żagnica jesienna Aeshna mixta
Żagnica wielka Aeshna grandis
Żagnica sina Aeshna cyanea
Husarz władca Anax imperator
Husarz ciemny Anax parthenope
Szklarka zielona Cordulia aenea
Ważka czteroplama Libellula quadrimaculata
Ważka płaskobrzucha Libellula depressa
Lecicha pospolita Orthetrum cancellatum
Lecicha białoznaczna Orthetrum albistylumważka południowa
Szablak czarny Sympetrum danae
Szablak krwisty Sympetrum sanguineum
Szablak żółty Sympetrum flaveolum
Szablak późny Sympetrum striolatum
Szablak zwyczajny Sympetrum vulgatum
 
Obserwacje

Świtezianka błyszcząca
Calopteryx splendens
Rzadka, kilka osobników, zwiększa liczebność.
 
Pałątka niebieskooka
Lestes dryas

Liczna, samce, samice, kopulacje, składanie jaj.
 
Pałątka zielona
Chalcolestes viridis

Liczna, samce, samice, kopulacje, składanie jaj.
 
Straszka pospolita
Sympecma fusca
Liczna, samce, samice, kopulacje.
 
Tężnica wytworna
Ischnura elegans
Wielokrotne obserwacje samców i samic oraz ich zachowań rozrodczych.
 
Nimfa stawowa
Enallagma cyathigerum
Bardzo liczna, samce, samice, kopulacje, składanie jaj.
 
Łątka dzieweczka
Coenagrion puella
Bardzo liczna, samce, samice, kopulacje, składanie jaj.
 
Oczobarwnica większa
Erythromma najas
Bardzo liczna, samce, samice, kopulacje, składanie jaj.
 
Łunica czerwona
Pyrrhosoma nymphula
Rzadka, kilka osobników, jedno stanowisko.
 
Żagnica jesienna
Aeshna mixta
Kilkanaście osobników.
 
Żagnica wielka
Aeshna grandis
Rzadka, kilka osobników, regularnie co roku.
 
Żagnica sina
Aeshna cyanea
Kilkanaście osobników, najliczniejsza z żagnic
 
Husarz władca
Anax imperator
Nieliczny, kilka samic, składanie jaj
 
Husarz ciemny
Anax parthenope
Jak do tej pory widziałem tylko jednego osobnika zidentyfikowanego ze zdjęcia.
 
Szklarka zielona
Cordulia aenea
Niezbyt liczna, kilka osobników na kilku stanowiskach.
 
Ważka czteroplama
Libellula quadrimaculata
Bardzo liczna, samce, samice, kopulacje. Libellula quadrimaculata f. praenubila — jeden osobnik zidentyfikowany ze zdjęcia
 
Ważka płaskobrzucha
Libellula depressa
Rzadka, kilka osobników, jedno stanowisko.
 
Lecicha pospolita
Orthetrum cancellatum
Bardzo liczna, obie płcie, kopulacje.
 
Lecicha białoznaczna
Orthetrum albistylum
Wcześniej mniej liczna, od 2010 zwiększa zdecydowanie liczebność.
 
Szablak czarny
Sympetrum danae
Bardzo liczna, dwa-trzy stanowiska, kopulacje.
 
Szablak krwisty
Sympetrum sanguineum
Bardzo liczny, samce, samice, kopulacje.
 
Szablak żółty
Sympetrum flaveolum
Wcześniej niezbyt liczna, w sezonie 2011 bardzo liczna.
 
Szablak późny
Sympetrum striolatum
Liczny, obie płcie.
 
Szablak zwyczajny
Sympetrum vulgatum
Najmniej liczny z szablaków, obie płcie.