KRAKÓW

Mydlniki — stawy i okolice





Badany teren położony nieopodal dawnej wsi Mydlniki (UTM DA14), obecnie należący do dzielnicy Bronowice na północno-zachodnim skraju miasta, jest ograniczony od południa nasypem kolejowym, po którym kursuje szynobus łączący Kraków z lotniskiem w Balicach, od zachodu polną drogą o nazwie Podkamyk, od północnego zachodu stawami rybnymi w Szczyglicach (poza granicą miasta Krakowa), od północnego wschodu ruchliwą ulicą Balicką, z drugiej strony której znajduje się nieczynny już kamieniołom wapieni. Z zachodu na wschód płynie rzeka Rudawa, która oddziela stawy rybne w Mydlnikach od zbiorników retencyjnych. Rzeka Rudawa zawdzięcza swoją nazwę rdzawej barwie wody. Woda jej charakteryzuje się również podwyższoną twardością spowodowaną kontaktem ze skałami wapiennymi.

Pod względem hydrologicznym teren ten jest bardzo zróżnicowany, występują tu zbiorniki retencyjne, rzeka Rudawa, stawy hodowlane z wodą spuszczaną na okres zimowy, niewielkie stawki, rowy wypełnione wodą oraz niepozorne strumyki. We wschodniej części teren jest porośnięty krzewami oraz w mniejszym stopniu drzewami, występują też podmokłe łąki. Wzdłuż brzegów rzeki Rudawy rosną wierzby, topole i olchy. Brzegi stawów rybnych porośnięte są trzciną.

Zakład Uzdatniania Wody „Rudawa” posiada dwa zbiorniki retencyjne w Podkamyku oddane do eksploatacji w 1998 roku, będące siedmiodniową rezerwą wody surowej uruchamianej w przypadku wyłączenia ujęcia spowodowanego czasowym pogorszeniem się jakości wody na skutek intensywnych opadów, roztopów bądź skażenia wody. Są to dwa największe zbiorniki przedstawione na poniższej mapie i zdjęciu satelitarnym. Przed zbiornikami retencyjnymi znajdują się osadniki, są to dwa otwarte, prostokątne zbiorniki ziemne o głębokości 1,5 m. Z osadników woda wpływa do zbiorników retencyjnych o łącznej objętości 800 000 m³ i powierzchni 36,7 ha. Zbiorniki są ogrodzone siatką i pozbawione typowej roślinności nadbrzeżnej, rośnie tam trawa która jest systematycznie koszona.

POWRÓT
Ważki Krakowa

Zdjęcia: Marek Gryboś
polska.e-mapa.net
Badania terenowe: Marek Gryboś
Maksymilian Syratt — 2018 i 2019 r.
Tekst: Marek Gryboś
© Ewa Miłaczewska

 
 
 
Obserwacje ważek prowadzone były w ciągu 10 wizyt w 2012 r. nad stawami i zbiornikami retencyjnymi położonymi pomiędzy Mydlnikami a Szczyglicami w Krakowie. Obserwowano również ważki na terenach przyległych między innymi nad rzeką Rudawą oraz w nieczynnym kamieniołomie Mydlniki. Maksymilian Syratt obserwacje prowadził w latach 2018 i 2019.
(polska.e-mapa.net)
Kliknij w mapkę aby powiększyć.
To samo na zdjęciu satelitarnym.
(polska.e-mapa.net)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.

 
Widok z okolic ulicy Teodora Spiczakowa w kierunku zachodnim. Zbiornik na pierwszym planie to staw hodowlany. Dalej, za rzeką Rudawą, znajdują się dwa zbiorniki retencyjne przedzielone wąską groblą. Obszar ten znajduje się w niewielkiej odległości od portu lotniczego Balice, stąd często można widzieć tu przelatujące samoloty.
(foto Marek Gryboś)
Kontynuacja widoku w prawo, czyli w kierunku północnym. Widzimy tu kolejne stawy hodowlane na lewym, północnym brzegu Rudawy. Stawy należą do Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie im. Hugona Kołłątaja, który przy ul. Prof. T. Spiczakowa ma jedną ze swoich siedzib.
(foto Marek Gryboś)

 
Widok kamieniołomu Mydlniki od wjazdu w kierunku na północny zachód.
(foto Marek Gryboś)
Jak obok — jest początek lata.
(foto Marek Gryboś)

   
Ważki zarejestrowane w Mydlnikach
(19 gatunków)
Kliknięcie w nazwę ważki powoduje przejście do strony poświęconej danemu gatunkowi
 
Zygoptera

Świtezianka błyszcząca Calopteryx splendens
Świtezianka dziewica Calopteryx virgo
Pałątka pospolita Lestes sponsa
Pałątka zielona Chalcolestes viridis
Straszka syberyjska Sympecma paediscagatunek chroniony
Tężnica wytworna Ischnura elegans
Nimfa stawowa Enallagma cyathigerum
Łątka dzieweczka Coenagrion puella
Łunica czerwona Pyrrhosoma nymphula
Pióronóg zwykły Platycnemis pennipes
Anisoptera

Żagnica jesienna Aeshna mixta
Gadziogłówka pospolita Gomphus vulgatissimus
Miedziopierś żółtoplama Somatochlora flavomaculata
Ważka czteroplama Libellula quadrimaculata
Ważka płaskobrzucha Libellula depressa
Lecicha pospolita Orthetrum cancellatum
Lecicha białoznaczna Orthetrum albistylumważka południowa
Szablak krwisty Sympetrum sanguineum
Szablak zwyczajny Sympetrum vulgatum
 
Obserwacje

Świtezianka błyszcząca
Calopteryx splendens
Występuje licznie.
 
Świtezianka dziewica
Calopteryx virgo
Napotkano kilka osobników, samce i samice.
 
Pałątka pospolita
Lestes sponsa
Napotkano jednego samca.
 
Pałątka zielona
Chalcolestes viridis
Dwa osobniki.
 
Straszka syberyjska
Sympecma paedisca
Nad stawami liczna, samce, samice, tandemy, składanie jaj. W kamieniołomie pojedyncze samce i samice wiosną, Średnio liczna.
 
Tężnica wytworna
Ischnura elegans
Występuje licznie, spotykano tandemy, Liczna, kilka tandemów.
 
Nimfa stawowa
Enallagma cyathigerum
Występuje średnio licznie.
 
Łątka dzieweczka
Coenagrion puella
Występuje licznie, Liczna.
 
Łunica czerwona
Pyrrhosoma nymphula
Kilkanaście osobników.
 
Pióronóg zwykły
Platycnemis pennipes
Kilkanaście osobników, Średnio liczna, jeden tandem.
 
Żagnica jesienna
Aeshna mixta
Kilka osobników, w tym jeden tandem.
 
Gadziogłówka pospolita
Gomphus vulgatissimus
Jeden samiec.
 
Miedziopierś żółtoplama
Somatochlora flavomaculata
Kilka osobników latających nad sąsiadującymi polami.
 
Ważka czteroplama
Libellula quadrimaculata
Kilka osobników.
 
Ważka płaskobrzucha
Libellula depressa
Kilka osobników.
 
Lecicha pospolita
Orthetrum cancellatum
Kilka osobników.
 
Lecicha białoznaczna Orthetrum albistylum
Pojedynczy samiec.
 
Szablak krwisty
Sympetrum sanguineum
Pojedynczy samiec, kilka osobników.
 
Szablak zwyczajny
Sympetrum vulgatum
Kilka osobników.