TYCHY

Zapadlisko w Czułowie





Zapadlisko w Tychach Czułowie (UTM CA55) utworzyło się w wyniku osiadania gruntu spowodowanego eksploatacją węgla kamiennego w latach 70 XX wieku w dolinie rzeki Mlecznej i jej niewielkiego dopływu. W celu utrzymania przepływu wody w powyżej wspomnianych ciekach podwyższono już uprzednio istniejące przy nich wały ochronne wykorzystując do tego kamień dołowy. Groble te dzielą nieckę zapadliskową na trzy części których środkiem płynie rzeka Mleczna i jej dopływ. Utworzone w ten sposób stawy o średniej głębokości 1 metra mają swoje nazwy. Największy z nich to Zapadlisko o powierzchni 8,5 ha. Dwa mniejsze to Karton o powierzchni 5 ha. i Ochotka 2 ha. Stawy znajdujące się na obrzeżu lasu zdążyły już utworzyć swoje środowisko roślinne z dużymi obszarami szuwarów, na które składają się trzciny, szuwar szerokopałkowy i tatarakowy. Na stawie Karton unoszą się kępy grążela żółtego oraz grzybieni białych. Występują tu również kosaćce żółte, moczarka kanadyjska oraz wywłócznik kłosowy. Stawy są zarybione i użytkowane przez wędkarzy.

POWRÓT
Ważki Tychów



Zdjęcia: Krzysztof Przondziono
polska.e-mapa.net
Badania terenowe
i tekst:
Krzysztof Przondziono
© Ewa Miłaczewska

 
   
 
Szary obszar po wschodniej stronie ulicy Katowickiej zajmuje zakład produkcji papieru, którego początki sięgają 1885 roku.
(polska.e-mapa.net)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
Na zdjęciu oprócz interesującego nas zapadliska widać teren papierni oraz domy mieszkalne z lat 1896–1902 wybudowane dla jej pracowników.
(polska.e-mapa.net)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.

 
Staw Karton. Na pierwszym planie kwiat grążela żółtego.
(foto Krzysztof Przondziono)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
Znajdujący się tuż obok staw Ochotka. Z szerokim pasem szuwarów przy północno-zachodnim brzegu.
(foto Krzysztof Przondziono)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.

 
Oba zbiorniki rozdziela grobla, której środkiem płynie ciek odprowadzający nadmiar wód z osadników kopalni Murcki–Staszic.
(foto Krzysztof Przondziono)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
Ten sam strumień przed przekroczeniem linii lasu.
(foto Krzysztof Przondziono)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.

 
Aby zobaczyć kolejny, największy zbiornik w zespole trzeba przejść mostkiem nad rzeką Mleczną, której koryto znajduje się pośrodku kolejnej grobli.
(foto Krzysztof Przondziono)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
Kawałek powyżej kładki przed dopływem wód z osadników. Dwa lata wcześniej przed unowocześnieniem oczyszczalni ścieków taki widok był niemożliwy. Więcej o rzece Mlecznej na dedykowanej jej stronie ze stanowiskami z Katowic.
(foto Krzysztof Przondziono)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.

 
Zapadlisko — widok w kierunku zachodnim.
(foto Krzysztof Przondziono)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
Widok w kierunku wschodnim. Na horyzoncie komin starej papierni w Tychach Czułowie.
(foto Krzysztof Przondziono)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
<

 
Linia brzegowa widocznej na planie zatoczki przy stawie Zapadlisko bez sprzętu pływającego jest praktycznie niedostępna.
(foto Krzysztof Przondziono)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
Całość obszaru uzupełnia czwarty najmniejszy akwen całkowicie porośnięty rzęsą. W czasie mojej tu bytności okupował go pierzący się łabędź z oponą.
(foto Krzysztof Przondziono)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.

     
Ważki zarejestrowane nad zapadliskiem w Czułowie
(15 gatunków)
Kliknięcie w nazwę ważki powoduje przejście do strony poświęconej danemu gatunkowi
 
Zygoptera

Świtezianka błyszcząca Calopteryx splendens
Tężnica wytworna Ischnura elegans
Łątka dzieweczka Coenagrion puella
Pióronóg zwykły Platycnemis pennipes
Anisoptera

Żagnica jesienna Aeshna mixta
Żagnica ruda Aeshna isoceles
Żagnica sina Aeshna cyanea
Husarz władca Anax imperator
Husarz ciemny Anax parthenope
Miedziopierś metaliczna Somatochlora metallica
Miedziopierś żółtoplama Somatochlora flavomaculata
Ważka czteroplama Libellula quadrimaculata
Lecicha pospolita Orthetrum cancellatum
Szablak krwisty Sympetrum sanguineum
Szablak zwyczajny Sympetrum vulgatum
 
Obserwacje

Świtezianka błyszcząca
Calopteryx splendens
Liczna.
 
Tężnica wytworna
Ischnura elegans
Liczna.
 
Łątka dzieweczka
Coenagrion puella
Liczna.
 
Pióronóg zwykły
Platycnemis pennipes
Bardzo liczny.
 
Żagnica jesienna
Aeshna mixta

Kilka osobników.
 
Żagnica ruda
Aeshna isoceles
Około 20 osobników.
 
Żagnica sina
Aeshna cyanea
Kilka osobników.
 
Husarz władca
Anax imperator
Kilka osobników.
 
Husarz ciemny
Anax parthenope
1 tandem.
 
Miedziopierś metaliczna
Somatochlora metallica
Kilka osobników.
 
Miedziopierś żółtoplama
Somatochlora flavomaculata
1 osobnik.
 
Ważka czteroplama
Libellula quadrimaculata
Kilkanaście osobników.
 
Lecicha pospolita
Orthetrum cancellatum
Kilkanaście samców i samic.
 
Szablak krwisty
Sympetrum sanguineum
Liczny, osobniki teneralne i tandemy.
 
Szablak zwyczajny
Sympetrum vulgatum
Liczny.