KATOWICE

Stawy Janina i Barbara





Giszowiec — dzielnica Katowic w południowo-wschodniej części miasta, położona pomiędzy lasami, odległa od centrum o około 6 km. Zabudowania stanowią w przeważającej części budynki wielokondygnacyjne z wielkiej płyty, wybudowane w latach 1960-1990. Obok blokowisk można spotkać zabytkowe domki, przeważnie jedno- i dwurodzinne, stanowiące niegdyś zwarte osiedle górnicze. Dzielnica została zaprojektowana na początku XX wieku jako wiejskie osiedle robotnicze i charakteryzuje się dużą ilością terenów zielonych.

Stawy Janina i Barbara (UTM CA66) utworzone zostały w wyniku spiętrzenia potoku Bolina. W wyniku eksploatacji pokładów węgla kamiennego zalegającego pod nimi dno szczególnie pod stawem Barbara obniżyło się, a woda spiętrzyła zalewając fragmenty lasu. W 1977 roku w okolicach stawu Janina kopalnia Staszic wybudowała ośrodek rekreacyjno sportowy dla swoich pracowników i mieszkańców osiedla Giszowiec. Przez teren ten przebiegają ścieżki rowerowe oraz cztery szlaki turystyczne PTTK, zimą ścieżki rowerowe wykorzystywane są do uprawiania narciarstwa biegowego.

W roku 2011 obserwacje na stawach były prowadzone tylko jeden raz — w dniu 12 lipca. W przyszłości zapewne badania zostaną powtórzone, co pozwoli na rozdzielenie tych dwóch stanowisk.

POWRÓT
Ważki Katowic

Zdjęcia: Katarzyna Przondziono
polska.e-mapa.net
Badania terenowe i tekst: Krzysztof Przondziono
© Ewa Miłaczewska

 
 
 
Nad stawem Barbara poczuć można się jak na Mazurach, choć do pobliskiej kopalni Staszic w linii prostej jest tylko 600 metrów.
(polska.e-mapa.net)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
Nad staw Janina dociera już niestety szum z pobliskiej drogi krajowej 86 do Cieszyna przez Bielsko.
(polska.e-mapa.net)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.

 
Staw Barbara jest pierwszym ze stawów, przez, który przepływa potok Bolina Zachodnia. Widok w kierunku zachodnim.
(foto Katarzyna Przondziono)
Moim zdaniem jest to najładniejszy staw w Katowicach. Widok w stronę ujścia potoku Bolina Zachodnia ze stawu Barbara.
(foto Katarzyna Przondziono)

 
Odcinek pomiędzy stawami potok pokonuje w głębokim rowie początkowo przez teren łąkowy a następnie leśny. Z początkiem sierpnia 2012 r. strumień był prawie całkowicie wyschnięty.
(foto Katarzyna Przondziono)
Właśnie w początku sierpnia na odcinku widocznym na zdjęciu zaobserwowałem 6 samców lecichy południowej i jednego samca szablaka czarnego.
(foto Katarzyna Przondziono)

 
Widok ogólny w kierunku wschodnim na staw Janina. W głębi widoczne domy mieszkalne znajdujące się pomiędzy ulicami Pszczyńską i Kolistą.
(foto Katarzyna Przondziono)
Fragment stawu z usytuowaną na jego brzegu restauracją.
(foto Katarzyna Przondziono)


Ważki zarejestrowane nad stawami Janina i Barbara
w dniu 12 lipca 2011 r. i 5 sierpnia 2012 r.
(12 gatunków)
Kliknięcie w nazwę ważki powoduje przejście do strony poświęconej danemu gatunkowi
 
Zygoptera

Tężnica wytworna Ischnura elegans
Łątka dzieweczka Coenagrion puella
Pióronóg zwykły Platycnemis pennipes
Anisoptera

Żagnica wielka Aeshna grandis
Żagnica sina Aeshna cyanea
Husarz władca Anax imperator
Szklarka zielona Cordulia aenea
Lecicha pospolita Orthetrum cancellatum
Lecicha południowa Orthetrum brunneumważka południowa
Szablak czarny Sympetrum danae
Szablak krwisty Sympetrum sanguineum
Szablak zwyczajny Sympetrum vulgatum
 
Obserwacje

Tężnica wytworna
Ischnura elegans
Samice i samice co najmniej 100 osobników.
 
Łątka dzieweczka
Coenagrion puella
Większość samców ale i samice w dużej ilości.
 
Pióronóg zwykły
Platycnemis pennipes
Samce samice tandemy oraz składanie jaj.
 
Żagnica wielka
Aeshna grandis
Kilka samic składających jaja na stawie Janina.
 
Żagnica sina
Aeshna cyanea
Młody samiec patrolujący na ścieżce między stawami.
 
Husarz władca
Anax imperator
Kilka samców w locie.
 
Szklarka zielona
Cordulia aenea
Kilka samców w locie, tylko na stawie Janina.
 
Lecicha pospolita
Orthetrum cancellatum
Pilnujące swoich rewirów samce mniej więcej, co 20 metrów linii brzegowej.
 
Lecicha południowa
Orthetrum brunneum
Sześć samców w korycie Boliny przy odpływie ze stawu Barbara.
 
Szablak czarny
Sympetrum danae
Jeden samiec w korycie Boliny przy odpływie ze stawu Barbara.
 
Szablak krwisty
Sympetrum sanguineum
Liczne samce, samice i tandemy.
 
Szablak zwyczajny
Sympetrum vulgatum
Liczne samce, samice i tandemy.